Συλλογές της ημέρας

Ελληνική βιβλιογραφία του 19ου αιώνα

Ο ηλεκτρονικός κατάλογος της Ελληνικής Βιβλιογραφίας του 19ου αιώνα αποτελεί την πρώτη συνολική «κατάθεση δελτίων» σε ηλεκτρονική μορφή ενός έργου εν τω γίγνεσθαι: την πρώτη κωδικοποίηση και συνοπτική παρουσίαση των δελτίων που έχουν συγκεντρωθεί στο Βιβλιολογικό Εργαστήρι «Φίλιππος Ηλιού» και αφορούν τα βιβλιογραφημένα ελληνικά φυλλάδια και βιβλία.Αφορούν, με άλλα λόγια, όλα τα βιβλιογραφημένα αυτοτελή έντυπα, σε ελληνική γλώσσα, που απευθύνονται σε ελληνόγλωσσο αναγνωστικό κοινό. H βιβλιογραφία αφορά όλα τα έντυπα σε ελληνική γλώσσα οπουδήποτε τυπώθηκαν ανά τον κόσμο και τα καταλογογραφούμενα αντίτυπα εντοπίζονται επίσης σε άνω των 300 βιβλιοθήκες της Ελλάδας και του Εξωτερικού (επίσης ανα την υφήλιο).

Αρχείο Ιωάννη Λαμπρινίδη

Ο Ιωάννης Λαμπρινίδης γεννήθηκε στον Βουτζά της Μικράς Ασίας το 1888. Ήταν γιος του εμπόρου Γεωργίου Λαμπρινίδη, ανιψιού του Επαμεινώνδα Λαμπρινίδη, που εγκαταστάθηκε στα μέσα του 19ου αιώνα στο Γαλάζιο της Ρουμανίας και απέκτησε εκεί μεγάλη περιουσία. Ο Γεώργιος ήταν στη Σμύρνη συνέταιρος με τον έμπορο Διονύσιο Μαρκόπουλο και τον Μιμίκο Χατζή-Αντωνίου. Συνεργάστηκαν για 20 χρόνια (1882-1903) στην εκμετάλλευση ατμόμυλων και στο εμπόριο δημητριακών. Ο Ιωάννης πήγε στο σχολείο του άγγλου Holton στον Βουτζά (ή Μπουτζά) όπου τελείωσε το γυμνάσιο. Σπούδασε για πέντε χρόνια στο Πανεπιστήμιο της Λιέγης στο Βέλγιο, στην Ecole Spéciale des Arts et Manufactures des Mines, από όπου πήρε το δίπλωμα του μηχανικού μεταλλειολόγου το 1913. Αμέσως μετά τον γάμο του ήρθε στην Ελλάδα και εργάστηκε τα χρόνια του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου στα μεταλλεία λευκόλιθου της Γερακινής στη Χαλκιδική, που ανήκαν τότε στην εταιρεία «Αλλατίνη». Το 1918 εγκαταστάθηκε οικογενειακώς στην Αθήνα όπου και έζησε μέχρι τον θάνατό του. Μετά την παραμονή και εργασία του (1914-1918) στο μεταλλείο Γερακινής της εταιρείας Αλλατίνη, συνεργάστηκε με τον Ιωάννη Σολωμό, και το 1921 συνέστησαν την εταιρεία «Ι.Σολωμός & Ι. Λαμπρυνίδης, μηχανικοί μεταλλειολόγοι» (J. Solomos & J. Lambrinidis A.I. Lg). Δούλεψαν μαζί το διάστημα (1921-1924) προσπαθώντας να αξιοποιήσουν τα λιγνιτωρυχεία Κύμης και Αλιβερίου (ο Σολωμός είχε εργαστεί στην Κύμη το 1919-1920 και ο Λαμπρινίδης στο Αλιβέρι το 1919-1922) και στη συνέχεια το μεταλλείο λευκόλιθου της Βάβδου. Εμπορεύτηκαν διάφορα μεταλλεύματα, ειδικότερα όμως χρώμιο, μαγνησίτη και καυστική μαγνησία. Ο Λαμπρινίδης συνέχισε την εκμετάλλευση και το εμπόριο του ωμού λευκόλιθου και της καυστικής μαγνησίας μόνος, με τη σύσταση το 1928 ατομικής επιχείρησης με την επωνυμία «Ι. Γ. Λαμπρινίδης, μηχανικός μεταλλειολόγος» (J. G. Lambrinidi. Ingénieur des mines A.I.Lg), μισθώνοντας, εκμισθώνοντας, εξορύσσοντας, καμινεύοντας, μεσολαβώντας μεταξύ αγοραστών και προμηθευτών, συνεργαζόμενος και εμπορευόμενος το ίδιο πάντα προϊόν, τον μαγνησίτη (λευκόλιθο), που προερχόταν από τα μεταλλεία στη Μονή Γαλατάκη, στον Δαφνώντα, στο Τρούπι, στον Δαφνοπόταμο, στον Ταμβακά και στα Βαθειά Κανάλια, στα Λειβαδάκια, στη Φοράδα, στο Αφράτι στην Εύβοια και τα μεταλλεία Βάβδου, Καρκάρας, Γερακινής στη Χαλκιδική. Το 1934 δημιούργησε ένα εταιρικό σχήμα για την εκμετάλλευση των μεταλλείων Δαφνώντα, Τρούπι και Δαφνοποτάμου. Το 1938 έγινε απογραφή και εκκαθάριση των λογαριασμών μεταξύ των συνεταίρων. Τα χρόνια του πολέμου ήταν καταστροφικά και για τα μεταλλεία της Εύβοιας, όπου όλες οι εγκαταστάσεις έπαψαν να λειτουργούν, λεηλατήθηκαν και σε μεγάλο βαθμό καταστράφηκαν. Τα χρόνια 1940-1946 η εταιρεία έπαψε να λειτουργεί και η επανεκκίνηση των εργασιών ξεκίνησε το 1948, όταν μετατράπηκε σε ομόρρυθμη με την επωνυμία «Ι. Γ. Λαμπρινίδης και Δ. Παπαστρατής» και πήρε δάνειο 211.000$ από την αμερικανική οικονομική βοήθεια (American Mission for Aid to Greece/AMAG). Λίγα χρόνια αργότερα, το 1951, η εταιρεία δανειοδοτήθηκε ξανά στο πλαίσιο του σχεδίου Μάρσαλ. Το 1949 ο Λαμπρινίδης προχώρησε παράλληλα στην ίδρυση της «Μεταλλεύματα & Λατομικά Ορυκτά ΕΠΕ» (Ores & Minerals Ltd) με μετόχους τον ίδιο, τον Δ. Παπαστρατή και τον γαμπρό του Γεώργιο Πόρτολο, με σκοπό την εκμετάλλευση του μεταλλείου Αφρατίου στην Εύβοια και του μεταλλείου Καρκάρας στη Χαλκιδική. Το 1959 ιδρύθηκε η ανώνυμη εταιρεία «Ελληνικοί Λευκόλιθοι ΑΕ» (Grecian Magnesite Co Ltd), με κύριο μέτοχο τον Γ. Πόρτολο, με σκοπό την εξαγορά των μεταλλείων Γερακινής που ανήκαν μέχρι τότε στην Αγγλοελληνική Εταιρεία (Anglogreek Magnesite Company Ltd), η οποία και ολοκληρώθηκε το 1960. Παράλληλα με την εκμετάλλευση των μεταλλείων λευκολίθου, ο Λαμπρινίδης ίδρυσε το 1957 το εργοστάσιο ΒΙΕΦΑΛ (Βιομηχανικαί Εφαρμογαί Λευκολίθου) που στεγάστηκε στον Πειραιά. Το εργοστάσιο της ΒΙΕΦΑΛ κατασκεύαζε και δομικές/μονωτικές πλάκες, κατοχυρωμένες με το εμπορικό σήμα Magnelith, τις οποίες προωθούσε και εμπορευόταν ένα δίκτυο αντιπροσώπων ανά την Ελλάδα. Ο Ι. Γ. Λαμπρινίδης ήταν μέλος των ΔΣ του Βιομηχανικού και Εμπορικού Επιμελητηρίου Αθηνών και του Συνδέσμου Μεταλλευτικών Επιχειρήσεων. Πέθανε στις 18 Ιανουαρίου 1963 στο Λονδίνο. Το περιεχόμενο του αρχειακού υλικού είναι αποκλειστικά μεταλλειολογικού και μεταλλευτικού ενδιαφέροντος, χωρίς να περιέχει προσωπικά ή οικογενειακά τεκμήρια. Αναφέρεται κυρίως στον μαγνησίτη (λευκόλιθο) και στα προϊόντα του. Στον φάκελο 1 υπάρχουν εκθέσεις, υπομνήματα και σημειώματα για διάφορα μεταλλεία χρωμίου, μαγγανίου, βωξίτη, λιγνίτη, αντιμονίου, χαλκού, σμύριδας, σιδήρου κ.λπ. που συναντώνται στην Ελλάδα, δίνοντας μια εικόνα του μεταλλευτικού τοπίου της χώρας. Οι φάκελοι 2-4 περιλαμβάνουν υλικό για τα μεταλλεία λευκόλιθου στην Εύβοια (Μονή Γαλατάκη, Δαφνώντας, Τρούπι, Δαφνοπόταμος, Τρίγωνο Ταμβακά, Βαθειά Κανάλια, Φοράδα, Λειβαδάκια, Αφράτι) και στη Χαλκιδική (Βάβδος, Καρκάρα, Γερακινή), τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις της εκμετάλλευσης, στοιχεία για την εξόρυξη και την παραγωγή, τις χημικές αναλύσεις των δειγμάτων και την εμπορία των μεταλλευμάτων. Χάρτες και τοπογραφικά διαγράμματα συνοδεύουν το πλήθος των συμβολαιογραφικών και οικονομικών εγγράφων που αφορούν συμβάσεις μισθώσεων, εκμισθώσεων, παραχωρήσεις μεταλλείων, καθώς και μισθολογικά και εργασιακά θέματα. Στους φακέλους 5-10 περιλαμβάνεται υλικό που αφορά όλες τις πτυχές του μαγνησίτη και της καυστικής μαγνησίας. Στοιχεία βιβλιογραφικά, στατιστικά, στοιχεία για το εμπόριο και τους ενδιαφερόμενους αγοραστές, τις φυσικές ιδιότητες, τις εφαρμογές (μαγνησιακό τσιμέντο, μονωτικές πλάκες), τον απαραίτητο μηχανολογικό εξοπλισμό για την επεξεργασία και παραγωγή της αλεσμένης καυστικής μαγνησίας. Οι φάκελοι 12-13 αναφέρονται στις δραστηριότητες του Συλλόγου Μεταλλευτικών Επιχειρήσεων και του Εμπορικού και Βιομηχανικού Επιμελητηρίου Αθηνών, επίσημων φορέων των μεταλλευτικών και βιομηχανικών επιχειρήσεων στην Ελλάδα και στην οικονομική ανασυγκρότηση του χώρου με τα δάνεια του Σχεδίου Μάρσαλ την κρίσιμη δεκαετία του 1950. Τέλος, οι φάκελοι 14-15 περιέχουν έγγραφα σχετικά με την απογραφή των υλικών και των εγκαταστάσεων των μεταλλείων (τροχαίο υλικό, μέσα φόρτωσης, φούρνοι καμίνευσης κ.λπ.), όπου αποτυπώνεται αναλυτικά όλη η αναγκαία υποδομή για την εκμετάλλευση ενός μεταλλείου, ενώ στους φακέλους 15-20 υπάρχουν πολλά έντυπα φυλλάδια με αναλυτική παρουσίαση μηχανημάτων και ανταλλακτικών καθώς και οδηγίες χρήσης (αεροσυμπιεστές, εκσκαφείς, φορτωτές, φορτηγά) που ήταν ενημερωτικά για την αγορά, λειτουργία και συντήρησή τους. Ταξινόμηση: Φάκελος 1: Μεταλλεία – Κοιτάσματα μεταλλευμάτων (1884-1960). Φάκελος 2: Μεταλλεία λευκόλιθου Εύβοιας – Δικαιώματα, εκμετάλλευση (1917-1958). Φάκελος 3: Μεταλλεία λευκόλιθου Εύβοιας – Δικαιώματα, εκμετάλλευση (1938-1965). Φάκελος 4: Μεταλλεία λευκόλιθου Χαλκιδικής – Δικαιώματα, εκμετάλλευση (1917-1960). Φάκελος 5: Μαγνησίτης (Λευκόλιθος) – Γενικά (1909-1960). Φάκελος 6: Μαγνησίτης – Προϊόντα, εφαρμογές (1911-1959). Φάκελος 7: Μαγνησίτης – Προϊόντα, εφαρμογές (1919-1958). Φάκελος 8: Μαγνησίτης – Προϊόντα, εφαρμογές (1946-1960). Φάκελος 9: ΒΙΕΦΑΛ – Μονωτικές πλάκες (1957-1961). Φάκελος 10: Καυστική και δίπυρος μαγνησία – Μέθοδοι ανάλυσης, αγορές (1928-1963). Φάκελος 11: Χημικές αναλύσεις μεταλλευμάτων (1936-1962). Φάκελος 12: Σύνδεσμος Μεταλλευτικών Επιχειρήσεων – Εμπορικόν και Βιομηχανικόν Επιμελητήριον Αθηνών (1952-1960). Φάκελος 13: Μεταλλεία – Δάνεια ανασυγκρότησης Σχεδίου Μάρσαλ (1941-1958). Φάκελος 14: Εταιρικά – Απογραφές μεταλλείων – Οικονομικά (1934-1955). Φάκελος 15: Οικονομικά (1936-1955). Φάκελος 16: Υλικά, εγκαταστάσεις – Μηχανήματα (1924-1960). Φάκελος 17: Αεροσυμπιεστές. Φάκελος 18: Εκσκαφείς. Φάκελος 19: Φορτωτές – ελκυστήρες. Φάκελος 20: Αυτοκίνητα φορτηγά. Ιδιαιτερότητες υλικού του αρχείου: – Εξειδικευμένη μεταλλευτική ορολογία (μελέτες, οδηγίες). – Πλήθος χημικών αναλύσεων δειγμάτων μεταλλευμάτων που απαιτούν γνώσεις χημείας. – Πλήθος επιστημονικών σημειώσεων και σχολίων. – Χειρόγραφα λεπτομερή σχέδια διαφόρων μηχανημάτων, εργαλείων και εξαρτημάτων. – Μεγάλος πλούτος έντυπων διαφημιστικών/τεχνικών φυλλαδίων και οδηγιών, κυρίως γερμανικών και αμερικανικών εταιρειών κατασκευαστών μηχανημάτων, εργαλείων, εκσκαφέων, φορτηγών κ.ά. για χρήση των μεταλλείων.

Για προγραμματιστές

Είστε προγραμματιστής και σας φάνηκε ενδιαφέρον το μητρώο; Μπορείτε να έχετε τις συλλογές του μητρώου για επεξεργασία μέσω γνωστών πρωτοκόλλων.

Μάθετε περισσότερα...

Καλώς ήλθατε στα Μητρώα Πόρων Ανθρωπιστικών Σπουδών.

Το εργαλείο αυτό αναπτύχθηκε στο πλαίσιο του έργου DARIAH-ΑΤΤΙΚΗ Ανάπτυξη της ελληνικής ερευνητικής υποδομής για τις ανθρωπιστικές επιστήμες ΔΥΑΣ.

Μέσω αυτού ο χρήστης ερευνητής ή μελετητής των ανθρωπιστικών επιστημών και των τεχνών μπορεί να αναζητήσει πληροφορίες τόσο για φορείς (οργανισμούς ή ιδιώτες) της Ελλάδας, όσο και για τις συλλογές, φυσικές και ψηφιακές, που κατέχουν ή διαχειρίζονται.

Oι χρήστες του εργαλείου αξιοποιούν την προσφερόμενη τεχνογνωσία και τους διαθέσιμους ψηφιακούς πόρους για την αναβάθμιση της ποιότητας της έρευνάς τους ή και για εκπαιδευτικούς σκοπούς.

Οι διαχειριστές πολιτιστικών συλλογών (αρχειονόμοι, βιβιοθηκονόμοι, επιμελητές μουσείων) αξιοποιούν τη συλλογική τεχνογνωσία για την ευρύτερη δυνατή κοινωνική αξιοποίηση των ψηφιακών πόρων των ανθρωπιστικών επιστημών και της πολιτιστικής κληρονομιάς.

Το περιεχόμενο του ψηφιακού εργαλείου εμπλουτίζεται και επικαιροποιείται συνεχώς με φιλοδοξία τη διάδοση του ελληνικού αναλογικού και ψηφιακού περιεχομένου και την πρόσβαση σε επιστημονικό περιεχόμενο. Γι’ αυτό και η συμβολή των χρηστών είναι απαραίτητη.

Το έργο κατέστη εφικτό χάρη και στην πολύτιμη συνδρομή των υπευθύνων των φορέων στους οποίους απευθύνθηκε το ΔΥΑΣ, τους οποίους και ευχαριστούμε θερμά.

Για διορθώσεις, επικαιροποιήσεις στοιχείων ή και για εισαγωγή νέων οργανισμών και συλλογών παρακαλούμε να συμπληρώσετε τις αντίστοιχες φόρμες:

  • φόρμα οργανισμών
  • φόρμα συλλογών
και να τις στείλετε στο dyas@academyofathens.gr