Συλλογές της ημέρας

Αρχείο Δημογεροντίας Ηρακλείου (ψηφιακή συλλογή)

Ο θεσμός των «δημογεροντιών» στην Κρήτη ίσχυσε στα τελευταία σαράντα χρόνια της τουρκικής κυριαρχίας (1858-1900). Πρόκειται για ένα μόρφωμα θεσμού κοινοτικής αυτοδιοίκησης, στα πλαίσια των προνομίων που παρείχαν οι Οθωμανοί στους Χριστιανικούς κυρίως πληθυσμούς για να αποφύγουν την έξαρση των εθνικού χαρακτήρα επαναστατικών εξεγέρσεων. Γράφει για αυτόν τον θεσμό η Κάλλια Καλλιατάκη - Μερτικοπούλου: Η κοινοτική αυτοδιοίκηση των Χριστιανών της Κρήτης, παρά τις υποσχέσεις του Πορθητή Κιοπρουλή, κατακτήθηκε αργοπορημένα και δύσκολα, σε σύγκριση προς τις υπόλοιπες επαρχίες της Αυτοκρατορίας. Προεστώτες, πρόκριτοι, πρωτόγεροι και συμβούλια γερόντων μνημονεύονται από την πρώιμη τουρκοκρατία, αλλά τακτικά συγκροτημένα δημογεροντιακά σώματα ελλείπουν. Ο δημογεροντιακός θεσμός αναγνωρίσθηκε επίσημα το 1858, οπότε συστήθηκαν στις έδρες των τριών τμημάτων, δηλαδή στα Χανιά, το Ηράκλειο και το Ρέθυμνο, οι χριστιανικές και μουσουλμανικές κεντρικές δημογεροντίες, με εκπροσώπους των πόλεων και των επαρχιών. Στη δικαιοδοσία των δημογεροντιών αναγόταν η επίλυση προβλημάτων οικογενειακού και κληρονομικού δικαίου, καθώς και η επιστασία κοινωφελών καταστημάτων, σχολείων, νοσοκομείων κ.α. Οι δημογεροντίες παρενέβαιναν και στη διαχείριση των ορφανικών περιουσιών (μέσω της Χριστιανικής Ορφανικής Τραπέζης.) Συγκεκριμένα επιτρόπευαν τα ορφανά από πατέρα ανήλικα παιδιά και διακανόνιζαν τα περιουσιακά τους στοιχεία μέχρι να ενηλικιωθούν. Το αρχείο της Δημογεροντίας Ηρακλείου απεικονίζει ακριβώς το σύνολο αυτών των δραστηριοτήτων και την βήμα προς βήμα εξέλιξή τους από το 1858 έως το 1900 περίπου.

Αρχείο Κωνσταντίνου Σταυρόπουλου

Ο δικηγόρος Κωνσταντίνος Σταυρόπουλος υπήρξε γενικός γραμματέας της Γενικής Διοίκησης Ηπείρου (1925-1933). Την περίοδο του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου βρισκόταν στο Λονδίνο όπου και υπηρέτησε στο ελληνικό τμήμα του BBC. Το 1946 διορίστηκε στη νομική υπηρεσία του ΟΗΕ. Κατά τη διάρκεια της υπηρεσίας του στον ΟΗΕ υπήρξε μέλος της μεσολαβητικής αποστολής του Οργανισμού στη Βηρυτό (1947-1948), υποδιευθυντής του Τμήματος Ανάπτυξης και Κωδικοποίησης του Διεθνούς Δικαίου (1949-1950) και διευθυντής του Τμήματος Αμνηστίας και Καταγραφής Συνθηκών. Τον Δεκέμβριο του 1950 στάλθηκε στην Κορέα ενώ το 1978 ήταν αρχηγός της Ελληνικής Αντιπροσωπίας στην Τρίτη Συνδιάσκεψη του ΟΗΕ για το Δίκαιο της Θάλασσας. Περιεχόμενο του αρχείου: Οικογενειακή, κυρίως, αλληλογραφία του Σταυρόπουλου από τους τόπους που κάθε φορά υπηρετούσε (Ιωάννινα, Λονδίνο, Νέα Υόρκη, Πουσάν Κορέας) σχετική με τη ζωή του στις περιοχές αυτές και την υπηρεσιακή του εξέλιξη (1925-1978). Περιέχονται επίσης συλλυπητήρια τηλεγραφήματα προς τη μητέρα του για το θάνατο του πατέρα του το 1947 και υλικό που αφορά τον Κ. Ε. Σταυρόπουλο (ο ίδιος;), πολιτικό διοικητή του Καζά Αρτάκης (προϋπολογισμός του Δημοσίου Ταμείου Αρτάκης και επιστολή δημογερόντων Πανόρμου, 1922). Στο ΕΛΙΑ υπάρχει καταγραφή του αρχείου κατά έγγραφο.

Για προγραμματιστές

Εργαλεία προγραμματιστών

Είστε προγραμματιστής και σας φάνηκε ενδιαφέρον το μητρώο; Μπορείτε να έχετε τις συλλογές του μητρώου για επεξεργασία μέσω γνωστών πρωτοκόλλων.

Μάθετε περισσότερα...

Καλώς ήλθατε στα Μητρώα Πόρων Ανθρωπιστικών Σπουδών.

Το εργαλείο αυτό αναπτύχθηκε στο πλαίσιο του έργου DARIAH-ΑΤΤΙΚΗ Ανάπτυξη της ελληνικής ερευνητικής υποδομής για τις ανθρωπιστικές επιστήμες ΔΥΑΣ.

Μέσω αυτού ο χρήστης ερευνητής ή μελετητής των ανθρωπιστικών επιστημών και των τεχνών μπορεί να αναζητήσει πληροφορίες τόσο για φορείς (οργανισμούς ή ιδιώτες) της Ελλάδας, όσο και για τις συλλογές, φυσικές και ψηφιακές, που κατέχουν ή διαχειρίζονται.

Oι χρήστες του εργαλείου αξιοποιούν την προσφερόμενη τεχνογνωσία και τους διαθέσιμους ψηφιακούς πόρους για την αναβάθμιση της ποιότητας της έρευνάς τους ή και για εκπαιδευτικούς σκοπούς.

Οι διαχειριστές πολιτιστικών συλλογών (αρχειονόμοι, βιβιοθηκονόμοι, επιμελητές μουσείων) αξιοποιούν τη συλλογική τεχνογνωσία για την ευρύτερη δυνατή κοινωνική αξιοποίηση των ψηφιακών πόρων των ανθρωπιστικών επιστημών και της πολιτιστικής κληρονομιάς.

Το περιεχόμενο του ψηφιακού εργαλείου εμπλουτίζεται και επικαιροποιείται συνεχώς με φιλοδοξία τη διάδοση του ελληνικού αναλογικού και ψηφιακού περιεχομένου και την πρόσβαση σε επιστημονικό περιεχόμενο. Γι’ αυτό και η συμβολή των χρηστών είναι απαραίτητη.

Το έργο κατέστη εφικτό χάρη και στην πολύτιμη συνδρομή των υπευθύνων των φορέων στους οποίους απευθύνθηκε το ΔΥΑΣ, τους οποίους και ευχαριστούμε θερμά.

Για διορθώσεις, επικαιροποιήσεις στοιχείων ή και για εισαγωγή νέων οργανισμών και συλλογών παρακαλούμε να συμπληρώσετε τις αντίστοιχες φόρμες:

  • φόρμα οργανισμών
  • φόρμα συλλογών
και να τις στείλετε στο dyas@academyofathens.gr