Συλλογές της ημέρας

Εθνολογικές Συλλογές ΕΚΠΑ

Οι μικρότερες σε αριθμό, αλλά ενδιαφέρουσες -ελλείψει εξειδικευμένου εθνολογικού μουσείου στη χώρα μας- εθνολογικές συλλογές του Ανθρωπολογικού Μουσείου περιλαμβάνουν σειρές εκθεμάτων χρηστικών και διακοσμητικών αντικειμένων γηγενών πληθυσμών της Αφρικής, της Ασίας και της Αμερικής. Ανάμεσα στις πιο εντυπωσιακές από αυτές είναι οι ξυλόγλυπτες παραστάσεις από την Αφρική, οι πέτρινες βουδιστικές παραστάσεις και οι αυθεντικές στολές Σαμουράι, μεσαιωνικών πολεμιστών της Ιαπωνίας. Ακόμη, περιλαμβάνουν ένα μοναδικό ανθρώπινο κρανίο με διακοσμητικές επεμβάσεις επικάλυψης της κρανιακής επιφάνειας, των οφθαλμικών κογχών και της ρινικής κοιλότητας με ορυκτά πλακίδια και ένθετα φυσικά υλικά, καθώς και τεχνικές διευθετήσεις που εξυπηρετούν προφανώς στην ανάρτηση και την έκθεσή του σε κοινή θέα. Πιθανώς να πρόκειται για τρόπαιο πολεμικού γεγονότος ή και τελετουργικό αντικείμενο που θυμίζει ανάλογα ευρήματα αρχαίων λαών της Αμερικής.

Γλυπτά Μουσείου Βυζαντινού Πολιτισμού Θεσσαλονίκης

H συλλογή περιλαμβάνει περίπου 2.000 αντικείμενα που χρονολογούνται από τον 2ο-3ο αι. ως και τον 17ο αι. Σχεδόν στο σύνολό τους προέρχονται από τη Θεσσαλονίκη και τη γύρω περιοχή. Στα πρώιμα γλυπτά του 4ου αι., όπως στο τραπεζοφόρο, στήριγμα τραπεζιού, με το Χριστό ως Καλό Ποιμένα, διαφαίνεται η ζωντανή σύνδεση με την αρχαιότητα αλλά και η σταδιακή εγκατάλειψη του ολόγλυφου αγάλματος. Η παλαιοχριστιανική εποχή (4ος-7ος αι.) αντιπροσωπεύεται με μεγάλη ποσότητα γλυπτών στα οποία ξεχωριστή θέση κατέχουν τα σύνολα από τον Άγιο Δημήτριο και την Αχειροποίητο. Τα περισσότερα γλυπτά είναι αρχιτεκτονικά, όπως κιονόκρανα σε διάφορες παραλλαγές: ιωνικά, κορινθιακά, θεοδοσιανά, και θωράκια που κοσμούσαν ναούς, δημόσια κτίρια και πολυτελείς κατοικίες. Τα διακοσμητικά θέματα της αρχαιότητας, μαίανδροι και αστράγαλοι, συνυπάρχουν με χριστιανικά σύμβολα, όπως χριστόγραμμα και κληματίδα. Τους σκοτεινούς αιώνες (7ος – μέσα 9ου αι.) που ονομάστηκαν έτσι λόγω των ελάχιστων πληροφοριών που έχουμε για την περίοδο, η καλλιτεχνική παραγωγή μειώνεται ποσοτικά και ποιοτικά. Τα ελάχιστα σωζόμενα γλυπτά χαρακτηρίζονται από σχηματοποιημένο και αφαιρετικό ανάγλυφο. Στη μεσοβυζαντινή περίοδο (9ος-12ος αι.), εποχή ακμής του Βυζαντίου, η καλλιτεχνική παραγωγή σημειώνει ανάκαμψη. Η συλλογή περιλαμβάνει σημαντικά έργα, όπως κιονόκρανα, θωράκια τέμπλου και μεγάλες μαρμάρινες εικόνες με δεόμενες μορφές. Σε γλυπτά με μυθολογικά ζώα υποδηλώνονται οι αλληλεπιδράσεις του Βυζαντίου με τους γειτονικούς λαούς της Ανατολής. Από την ίδια εποχή σώζονται ψευδοσαρκοφάγοι, ανάγλυφες πλάκες από τάφους, επιφανών θεσσαλονικέων που ως ένδειξη τιμής θάβονται στους ναούς της πόλης. Στα λιγοστά έργα της ύστερης βυζαντινής περιόδου (13ος-15ος αι.) συμπεριλαμβάνονται μαρμάρινες εικόνες, επιτάφιες πλάκες, θυρώματα και επιστύλια ναών.

Για προγραμματιστές

Εργαλεία προγραμματιστών

Είστε προγραμματιστής και σας φάνηκε ενδιαφέρον το μητρώο; Μπορείτε να έχετε τις συλλογές του μητρώου για επεξεργασία μέσω γνωστών πρωτοκόλλων.

Μάθετε περισσότερα...

Καλώς ήλθατε στα Μητρώα Πόρων Ανθρωπιστικών Σπουδών.

Το εργαλείο αυτό αναπτύχθηκε στο πλαίσιο του έργου DARIAH-ΑΤΤΙΚΗ Ανάπτυξη της ελληνικής ερευνητικής υποδομής για τις ανθρωπιστικές επιστήμες ΔΥΑΣ.

Μέσω αυτού ο χρήστης ερευνητής ή μελετητής των ανθρωπιστικών επιστημών και των τεχνών μπορεί να αναζητήσει πληροφορίες τόσο για φορείς (οργανισμούς ή ιδιώτες) της Ελλάδας, όσο και για τις συλλογές, φυσικές και ψηφιακές, που κατέχουν ή διαχειρίζονται.

Oι χρήστες του εργαλείου αξιοποιούν την προσφερόμενη τεχνογνωσία και τους διαθέσιμους ψηφιακούς πόρους για την αναβάθμιση της ποιότητας της έρευνάς τους ή και για εκπαιδευτικούς σκοπούς.

Οι διαχειριστές πολιτιστικών συλλογών (αρχειονόμοι, βιβιοθηκονόμοι, επιμελητές μουσείων) αξιοποιούν τη συλλογική τεχνογνωσία για την ευρύτερη δυνατή κοινωνική αξιοποίηση των ψηφιακών πόρων των ανθρωπιστικών επιστημών και της πολιτιστικής κληρονομιάς.

Το περιεχόμενο του ψηφιακού εργαλείου εμπλουτίζεται και επικαιροποιείται συνεχώς με φιλοδοξία τη διάδοση του ελληνικού αναλογικού και ψηφιακού περιεχομένου και την πρόσβαση σε επιστημονικό περιεχόμενο. Γι’ αυτό και η συμβολή των χρηστών είναι απαραίτητη.

Το έργο κατέστη εφικτό χάρη και στην πολύτιμη συνδρομή των υπευθύνων των φορέων στους οποίους απευθύνθηκε το ΔΥΑΣ, τους οποίους και ευχαριστούμε θερμά.

Για διορθώσεις, επικαιροποιήσεις στοιχείων ή και για εισαγωγή νέων οργανισμών και συλλογών παρακαλούμε να συμπληρώσετε τις αντίστοιχες φόρμες:

  • φόρμα οργανισμών
  • φόρμα συλλογών
και να τις στείλετε στο dyas@academyofathens.gr