Συλλογές της ημέρας

Λεξικά της Νέας Ελληνικής

Τα λεξικά της νέας ελληνικής του προηγούμενου αιώνα αποτελούν σημαντικά εργαλεία για τη μελέτη της γλώσσας γιατί αποτυπώνουν ένα σημαντικό μέρος της ιστορίας της διαμόρφωσής της. Το πέρασμα από τα λεξικά της ΄καθαρευούσης΄ στα λεξικά της δημοτικής στοιχειοθετεί το γλωσσικό ζήτημα και συμπληρώνει την εικόνα που έχουμε γι’ αυτό μέσα από ειδικές μελέτες. Από την άλλη, το πέρασμα από τα πρώτα δίγλωσσα και τρίγλωσσα γλωσσάρια σε λεξικά με συγκεκριμένες λεξικογραφικές αρχές αποτελεί κομμάτι της ιστορίας της νεοελληνικής λεξικογραφίας. Πηγή ενημέρωσης αποτελούν και τα διαλεκτικά και εγκυκλοπαιδικά λεξικά προπάντων για τον επισκέπτη με ειδικά γλωσσολογικά και λεξικογραφικά ενδιαφέροντα. Στο πλαίσιο αυτό παρουσιάζουμε τους τίτλους των γενικών, των διαλεκτικών και των εγκυκλοπαιδικών λεξικών που εκδόθηκαν από το 1900 ως σήμερα και περιγράφουμε αναλυτικά τα πιο σημαντικά από αυτά. Μαζί με αυτά, καταγράφονται και τα βασικότερα ηλεκτρονικά λεξικά (λεξικά σε CD). Το περιβάλλον λειτουργεί σε βάση δεδομένων.

Συλλογή Μεταβυζαντινής Εκκλησιαστικής Τέχνης

Η συλλογή μεταβυζαντινής εκκλησιαστικής τέχνης του Μουσείου Μπενάκη αποτελείται από τα λατρευτικά και χρηστικά σκεύη της εκκλησίας, τα λειτουργικά άμφια, τα ιερατικά κοσμήματα και εξαρτήματα, καθώς και τον ξυλόγλυπτο εξοπλισμό της εκκλησίας. Χρονικά καλύπτει την περίοδο από το 16ο αιώνα, όταν αναδιοργανώνεται η Εκκλησία μετά την Άλωση, έως και τις αρχές του 20ού αιώνα. Το γεωγραφικό φάσμα της προέλευσης και κατασκευής των έργων της συλλογής καλύπτει τον ευρύτερο χώρο, μέσα στον οποίο τεκμηριώνεται η παρουσία και δράση του Ελληνισμού: από τον Πόντο και την Καππαδοκία έως την Τρανσυλβανία και τη Βλαχία, και από τη Βενετία έως τη Ρωσία. Ένα σημαντικό μέρος της συλλογής αποτελείται από τα κειμήλια των προσφύγων της Μικράς Ασίας και της Ανατολικής Θράκης, που κατετέθησαν στο Μουσείο Μπενάκη ως διαρκή παρακαταθήκη. Τα έργα της εκκλησιαστικής τέχνης είναι κατασκευασμένα από πολύτιμο ή ημιπολύτιμο υλικό - ασήμι, χρυσός, πέτρες, μετάξι, χρυσοκέντημα - και είναι συχνά ενεπίγραφα με αφιερωματικές επιγραφές, στις οποίες αναγράφεται ο δωρητής / χορηγός, ο τεχνίτης, ο τόπος και η χρονολογία κατασκευής. Οι δωρητές προέρχονται συνήθως από τα εύπορα κοινωνικά στρώματα, που για την περίοδο της Τουρκοκρατίας ήταν οι εκκλησιαστικοί και κοινοτικοί άρχοντες. Η τέχνη αυτή, που αρμόζει στο κοινωνικό κύρος της Εκκλησίας, συνεχίζει τη βυζαντινή παράδοση, μορφολογικά και εικονογραφικά, και παράλληλα καθρεφτίζει άμεσα την παραγωγή των μεγάλων αστικών κέντρων της εποχής, όπου επικρατούν τα καλλιτεχνικά ρεύματα τόσο της Ανατολής όσο και της Δύσης.

Για προγραμματιστές

Εργαλεία προγραμματιστών

Είστε προγραμματιστής και σας φάνηκε ενδιαφέρον το μητρώο; Μπορείτε να έχετε τις συλλογές του μητρώου για επεξεργασία μέσω γνωστών πρωτοκόλλων.

Μάθετε περισσότερα...

Καλώς ήλθατε στα Μητρώα Πόρων Ανθρωπιστικών Σπουδών.

Το εργαλείο αυτό αναπτύχθηκε στο πλαίσιο του έργου DARIAH-ΑΤΤΙΚΗ Ανάπτυξη της ελληνικής ερευνητικής υποδομής για τις ανθρωπιστικές επιστήμες ΔΥΑΣ.

Μέσω αυτού ο χρήστης ερευνητής ή μελετητής των ανθρωπιστικών επιστημών και των τεχνών μπορεί να αναζητήσει πληροφορίες τόσο για φορείς (οργανισμούς ή ιδιώτες) της Ελλάδας, όσο και για τις συλλογές, φυσικές και ψηφιακές, που κατέχουν ή διαχειρίζονται.

Oι χρήστες του εργαλείου αξιοποιούν την προσφερόμενη τεχνογνωσία και τους διαθέσιμους ψηφιακούς πόρους για την αναβάθμιση της ποιότητας της έρευνάς τους ή και για εκπαιδευτικούς σκοπούς.

Οι διαχειριστές πολιτιστικών συλλογών (αρχειονόμοι, βιβιοθηκονόμοι, επιμελητές μουσείων) αξιοποιούν τη συλλογική τεχνογνωσία για την ευρύτερη δυνατή κοινωνική αξιοποίηση των ψηφιακών πόρων των ανθρωπιστικών επιστημών και της πολιτιστικής κληρονομιάς.

Το περιεχόμενο του ψηφιακού εργαλείου εμπλουτίζεται και επικαιροποιείται συνεχώς με φιλοδοξία τη διάδοση του ελληνικού αναλογικού και ψηφιακού περιεχομένου και την πρόσβαση σε επιστημονικό περιεχόμενο. Γι’ αυτό και η συμβολή των χρηστών είναι απαραίτητη.

Το έργο κατέστη εφικτό χάρη και στην πολύτιμη συνδρομή των υπευθύνων των φορέων στους οποίους απευθύνθηκε το ΔΥΑΣ, τους οποίους και ευχαριστούμε θερμά.

Για διορθώσεις, επικαιροποιήσεις στοιχείων ή και για εισαγωγή νέων οργανισμών και συλλογών παρακαλούμε να συμπληρώσετε τις αντίστοιχες φόρμες:

  • φόρμα οργανισμών
  • φόρμα συλλογών
και να τις στείλετε στο dyas@academyofathens.gr