Αρχείο Γιάννη Δουατζή
Ο Γιάννης Δουατζής εντάχθηκε από νωρίς στο κομμουνιστικό κίνημα. Στον Μεσοπόλεμο διετέλεσε μέλος της ΟΚΝΕ και του ΚΚΕ και ανέπτυξε πλούσια συνδικαλιστική δράση. Την περίοδο της Κατοχής εντάχθηκε στο ΕΑΜ. Ασχολήθηκε με την έρευνα για τη ζωή και τη δράση του αδελφού του, Γιώργου Δουατζή, και του 7ου Συντάγματος του ΕΛΑΣ στην Εύβοια και εξέδωσε δύο βιβλία. Ο Γιώργος Δουατζής (ψευδώνυμο «Καπετάν Όθρυς») γεννήθηκε στην Κάσο το 1910. Το 1927 μετακόμισε στην Αθήνα όπου εργάστηκε ως ζαχαροπλάστης και μηχανικός αλωνιστικών μηχανημάτων. Στην Αθήνα εντάχθηκε στο κομμουνιστικό κίνημα. Στον πόλεμο του 1940-1941 υπηρέτησε στο 5/24 Σύνταγμα Ευζώνων. Πήρε από νωρίς μέρος στην Εθνική Αντίσταση και τον Ιούνιο του 1943 αποβιβάστηκε στην Εύβοια για να οργανώσει το αντάρτικο. Διετέλεσε καπετάνιος του ΕΛΑΣ και πρωτοστάτησε στην οργάνωση του 7ου Συντάγματος. Για τη δράση του επικηρύχθηκε τον Φεβρουάριο του 1944. Τον Μάιο του 1944 τοποθετήθηκε στην πυροβολαρχία του Συντάγματος. Με την πυροβολαρχία πήρε μέρος στα Δεκεμβριανά. Μετά τη συνθήκη της Βάρκιζας παρέμεινε με κομματική εντολή στην επαρχία Δομοκού για να συντονίσει την εφαρμογή των συμφωνημένων στη Βάρκιζα. Αυτοκτόνησε στις 25 Ιουνίου 1945 στη διάρκεια συμπλοκής με εθνοφύλακες και παρακρατικούς. Ο Γιώργος Δουατζής ήταν γνωστός στην Εύβοια και ως «Μπαρμπαγιώργος». Το αρχείο συγκροτήθηκε την περίοδο 1974-1984, όταν ο Δουατζής ερευνούσε (μαζί με τον γιο του Γιώργο) την ιστορία της Εθνικής Αντίστασης στην Εύβοια και τη συμβολή του αδελφού του, Καπετάν Όθρυ, με σκοπό την έκδοση βιβλίων για το θέμα αυτό. Ο κύριος όγκος του αποτελείται από φωτοτυπημένα και δακτυλόγραφα αντίγραφα εγγράφων που προέρχονται από τα αρχεία του 7ου Συντάγματος ΕΛΑΣ και των Ταγμάτων Ασφαλείας στην Εύβοια. Τα περισσότερα προέρχονται από το αρχείο του δικηγόρου και στρατιωτικού δικαστή Νικολάου Αναγνωστόπουλου (σήμερα στα χέρια των συγγενών του) που έχει εκδώσει διάφορα βιβλία. Η αναπαραγωγή του υλικού από τον Δουατζή έγινε το 1980. Τα έγγραφα που προέρχονται από τον Αναγνωστόπουλο φέρουν τη σφραγίδα του. Λίγα είναι τα πρωτότυπα που υπάρχουν στο αρχείο του Δουατζή. Το αρχείο περιλαμβάνει επίσης μαρτυρίες και βιογραφικά σημειώματα αγωνιστών της Εθνικής Αντίστασης με τους οποίους ο Δουατζής ήρθε σε επαφή. Οι φωτογραφίες του αρχείου που αφορούν την Εθνική Αντίσταση στην Εύβοια (αντίγραφα και λίγα πρωτότυπα) προέρχονται από το αρχείο του Καπετάν Όθρυ και από δωρεές διαφόρων αγωνιστών και συγγενών τους. Περιλαμβάνονται επίσης αντίγραφα φωτογραφιών που προέρχονται από το αρχείο της ΥΕΝΕΔ (Υπηρεσία Ενημερώσεως Ενόπλων Δυνάμεων) και αφορούν την περίοδο του Εμφυλίου. Το αρχείο περιέχει υλικό που αφορά τη συγκρότηση και τη δράση του 7ου Συντάγματος του ΕΛΑΣ και των Ταγμάτων Ασφαλείας στην Εύβοια, και την πολιτική του ΕΑΜ και του ΚΚΕ την περίοδο της Κατοχής και των Δεκεμβριανών. Μικρό μέρος αφορά τον Εμφύλιο Πόλεμο. Το περιεχόμενό του είναι το εξής: – 7ο Σύνταγμα ΕΛΑΣ: Διαταγές, καταστάσεις μονάδων (I, II, III Τάγματα, Λόχος Μηχανικού, ΕΛΑΝ, πυροβολαρχία, κρατούμενοι ταγματασφαλίτες κ.λπ.), μητρώα και προτάσεις προαγωγών και ηθικών αμοιβών αξιωματικών και αγωνιστών, βιβλίο ημερησίων διαταγών, ημερολόγιο μαχών κ.ά. σχετικά με τη συγκρότηση του Συντάγματος, τις μάχες με τα Τάγματα Ασφαλείας και τους Γερμανούς, την παράδοση της Χαλκίδας και τη δράση του στα Δεκεμβριανά. – ΕΑΜ–ΚΚΕ: Προκηρύξεις Κατοχής και Δεκεμβριανών, επιστολές σε δικαστικές αρχές για τις διώξεις μελών των οργανώσεων μετά τη συμφωνία της Βάρκιζας, Λευκές Βίβλοι του ΕΑΜ για τα Δεκεμβριανά και τα μετά τη Βάρκιζα γεγονότα. – Λαϊκή δικαιοσύνη: Αποφάσεις ανταρτοδικείων, καταθέσεις, ομολογίες, προανακριτικό υλικό. – Τάγματα Ασφαλείας: Προκηρύξεις, έκθεση ταγματάρχη Γεωργίου Τσιρίνη και διαταγές επιχειρήσεων την περίοδο Ιουνίου – Ιουλίου 1944, έκθεση Νικολάου Σιμιτζή και διαφόρων αξιωματικών του ΕΛΑΣ, των Ταγμάτων και της Χωροφυλακής προς τον Εθνικό Στρατό (1944-1948), διαταγές και αλληλογραφία με πολιτικές αρχές, έγγραφα της Χωροφυλακής, κατάλογοι κομμουνιστών κ.λπ. Υπάρχουν ακόμα αντίγραφα φύλλων εφημερίδων (εαμικών και εθνικιστικών) της περιόδου και διαφόρων νεότερων τοπικών (1979-1984) με άρθρα σχετικά με την περίοδο της Κατοχής. Στο αρχείο περιέχονται επίσης βιογραφικά σημειώματα και τα κείμενα των «μαρτυριών» αγωνιστών (χειρόγραφα και δακτυλογραφημένα), κατάλογοι αγωνιστών που έχουν συνταχθεί από τον Δουατζή, δοκίμιο (κείμενο και φωτογραφίες) του βιβλίου "Οι ταγματασφαλίτες", φωτογραφίες που χρησιμοποιήθηκαν στην έκδοση για τον Καπετάν Όθρυ και φωτογραφίες από το αρχείο της ΥΕΝΕΔ σχετικά με τον Εμφύλιο Πόλεμο. Το ημερολόγιο του Καπετάν Όθρυ, προσωπικά έγγραφα του Γιάννη Δουατζή και οι κασέτες με τις μαγνητοφωνημένες μαρτυρίες αγωνιστών βρίσκονται στα χέρια του γιου του, Γιώργου Δουατζή. Σημαντικό και ανέκδοτο είναι το υλικό που αφορά τα Δεκεμβριανά.
