Το εγχειρίδιο των Δημήτρη Κυρτάτα και Σπύρου Ράγκου Ελληνική Αρχαιότητα: Πόλεμος - Πολιτική - Πολιτισμός αντιμετωπίζει την ιστορία της ελληνικής αρχαιότητας από τον όγδοο έως τον δεύτερο μεταχριστιανικό αιώνα, λαμβάνοντας υπόψη τις ενδιάμεσες μεταλλαγές που προκύπτουν και από τη διασταύρωση με τους γειτονικούς λαούς, ειδικότερα με τους Ρωμαίους.
Κατά τα έτη 2003 και 2004 αποκτήθηκε από τη Γεννάδειο Βιβλιοθήκη, με αγορά από την οικογένεια Καππάδοχου, πρωτότυπο, στην πλειοψηφία του, αρχειακό υλικό που αφορά την Κέρκυρα κατά τους τρεις τελευταίους αιώνες της βενετικής κυριαρχίας αλλά και κατά τον 19ο αιώνα. Με βάση το χρονολογικό αλλά και το ειδολογικό κριτήριο δημιουργήθηκαν μικρές ενότητες όπου και εντάχθηκαν τα έγγραφα, καθώς ήταν εντελώς ασύνδετα μεταξύ τους και στη συνέχεια ταξινομήθηκαν, αριθμήθηκαν σε συνεχή αρίθμηση με αραβικό αριθμό εντός αγκύλης άνω δεξιά κάθε φύλλου και τοποθετήθηκαν σε αρχειακούς φακέλους. Δημιουργήθηκαν έτσι δύο βασικές ενότητες. Η πρώτη αφορά τα έγγραφα που ανήκουν στην όψιμη βενετική περίοδο της κερκυραϊκής ιστορίας, από τον 16ο ώς το τέλος του 18ου αιώνα, και η δεύτερη τα νεότερα έγγραφα του 19ου αιώνα, κατά την περίοδο της Ιονίου Πολιτείας και της Αγγλοκρατίας, καθώς επίσης και των πρώτων δεκαετιών μετά την ενσωμάτωση των Ιονίων Νήσων στο ελληνικό κράτος (1864). Ιδιαίτερα αξιόλογο εμφανίζεται το σώμα των εγγράφων της βενετοκρατίας: 55 έγγραφα, δημόσια και ιδιωτικά, σε χειρόγραφη μορφή, κυρίως στην ελληνική γλώσσα, λιγότερα στα ιταλικά και ένα στα λατινικά, που χρονολογούνται, όπως αναφέρθηκε, από τον 16ο ώς και το τέλος του 18ου αιώνα. Πρόκειται για εκκλησιαστικά έγγραφα και πιο συγκεκριμένα πρωτοπαπαδικά (διατάγματα και άδειες γάμου), έγγραφα δηλαδή που απολύθηκαν από τον μεγάλο πρωτοπαπά, την κεφαλή της Ορθόδοξης Εκκλησίας της Κέρκυρας κατά τη βενετοκρατία, δημόσια έγγραφα, όπως αποφάσεις και διατάγματα των ανώτατων βενετών διοικητών της Κέρκυρας, δηλαδή των βαΐλων, ιδιωτικά έγγραφα, κυρίως δε νοταριακά (προικοσύμφωνα, διαθήκες, πωλητήρια και μισθωτήρια), μια δουκική επιστολή (lettera ducale) του δόγη της Βενετίας Paolo Renier (1779) στα λατινικά σε περγαμηνή, καθώς και δύο επιχρωματισμένα χειρόγραφα αντίγραφα από τοπογραφικά βαρωνειών, δηλαδή φεουδαλικών γαιών, της Κέρκυρας του 18ου αι. Στα νεότερα περιλαμβάνονται 36 έγγραφα, δημόσια και ιδιωτικά, έντυπα και χειρόγραφα, κυρίως στα ελληνικά, λιγότερα στα ιταλικά, δύο στα λατινικά και ελάχιστα στα αγγλικά και τα γαλλικά. Πρόκειται για Εφημερίδες της Κυβερνήσεως της Πολιτείας των Ιονίων Νήσων καθώς και του Βασιλείου της Ελλάδος, διοικητικά έγγραφα των τοπικών αρχών της Κέρκυρας, δικαστικές αποφάσεις, διαζύγια, συμβολαιογραφικά έγγραφα (κυρίως διαθήκες), ιδιωτικές επιστολές, βεβαιώσεις σπουδών και τοπογραφικά ακινήτων στην πόλη της Κέρκυρας. Αξίζει να τονισθεί ιδιαίτερα η σημασία του βενετικού σώματος των εγγράφων καθώς ανάγεται σε βάθος αιώνων, εμπλουτίζοντας σημαντικά τα Αρχεία της Γενναδείου που καλύπτουν κυρίως τον 19ο και τον 20ο αιώνα. Αλλά και σε πανελλαδικό επίπεδο πρόκειται για υλικό αξιόλογο καθώς ανάλογο απαντά μόνο στο πλούσιο βενετικό αρχειακό υλικό που απόκειται σήμερα στα ΓΑΚ Κέρκυρας.
Το εργαλείο αυτό αναπτύχθηκε στο πλαίσιο του έργου DARIAH-ΑΤΤΙΚΗ Ανάπτυξη της ελληνικής ερευνητικής υποδομής για τις ανθρωπιστικές επιστήμες ΔΥΑΣ.
Μέσω αυτού ο χρήστης ερευνητής ή μελετητής των ανθρωπιστικών επιστημών και των τεχνών μπορεί να αναζητήσει πληροφορίες τόσο για φορείς
(οργανισμούς ή ιδιώτες) της Ελλάδας, όσο και για τις συλλογές, φυσικές και ψηφιακές, που κατέχουν ή διαχειρίζονται.
Oι χρήστες του εργαλείου αξιοποιούν την προσφερόμενη τεχνογνωσία και τους διαθέσιμους ψηφιακούς πόρους για την αναβάθμιση της ποιότητας της
έρευνάς τους ή και για εκπαιδευτικούς σκοπούς.
Οι διαχειριστές πολιτιστικών συλλογών (αρχειονόμοι, βιβιοθηκονόμοι, επιμελητές μουσείων) αξιοποιούν τη συλλογική τεχνογνωσία για την
ευρύτερη δυνατή κοινωνική αξιοποίηση των ψηφιακών πόρων των ανθρωπιστικών επιστημών και της πολιτιστικής κληρονομιάς.
Το περιεχόμενο του ψηφιακού εργαλείου εμπλουτίζεται και επικαιροποιείται συνεχώς με φιλοδοξία τη διάδοση του ελληνικού αναλογικού και
ψηφιακού περιεχομένου και την πρόσβαση σε επιστημονικό περιεχόμενο. Γι’ αυτό και η συμβολή των χρηστών είναι απαραίτητη.
Το έργο κατέστη εφικτό χάρη και στην πολύτιμη συνδρομή των υπευθύνων των φορέων στους οποίους απευθύνθηκε το ΔΥΑΣ, τους οποίους και
ευχαριστούμε θερμά.
Για διορθώσεις, επικαιροποιήσεις στοιχείων ή και για εισαγωγή νέων οργανισμών και συλλογών παρακαλούμε να συμπληρώσετε τις αντίστοιχες φόρμες:
