Συλλογές της ημέρας

Μακεδονία εν Μύθοις Φθεγγομένη

Όταν μιλούμε για μύθους, εννοούμε αφηγήσεις σχετικές με τη ζωή και τη δράση ηρώων και θεών, οι οποίες υιοθετούνται από τις κοινωνίες και συντελούν στον προσδιορισμό της ταυτότητάς τους. Πηγές: Οι συνήθεις πηγές μελέτης των μύθων είναι η ποίηση, κυρίως ο Όμηρος, ο Ησίοδος, οι ομηρικοί ύμνοι, η αρχαϊκή λυρική ποίηση, οι τραγικοί και κωμικοί ποιητές, οι ποιητές της ελληνιστικής περιόδου· είναι οι ιστοριογράφοι, οι φιλόσοφοι, οι μυθογράφοι, σχολιαστές αρχαίων κειμένων, λεξικογράφοι· είναι η αρχαία εικονογραφία και τα αρχαιολογικά δεδομένα. Στην περίπτωση της αρχαίας Μακεδονίας θα πρέπει να έχουμε υπόψη ότι οι γραπτές πηγές για τις λατρείες είναι περιορισμένες. Μυθολογία – Θρησκεία: Δεχόμαστε ότι η μυθολογία δύσκολα αποκόβεται από την τελετουργία και τη θρησκεία, ειδικά αν λάβουμε υπόψη ότι οι μύθοι είναι πολλές φορές η απόδοση ή ο μετασχηματισμός ενός τελετουργικού ή των ιδεών για τη μεταθανάτια τύχη του ανθρώπου σε αφηγηματική ιστορία, στην οποία μπορεί να συμφύονται και να συμφύρονται η τοπική ιστορία, η ιδεολογία, πολιτική και ηθική, οι αντιλήψεις για τη φύση, η τελετουργία, η θρησκεία. Με αυτή τη θέση απαντούμε και στο πιθανό ερώτημα για την αναγκαιότητα της μελέτης της μυθολογίας ενός τόπου· θεωρούμε δηλαδή ότι η μυθολογία είναι πηγή πληροφοριών για την ιστορία ενός τόπου, με ό,τι περιλαμβάνει η έννοια της ιστορίας (οικονομία, κοινωνική διαστρωμάτωση, γεγονότα, ιδέες, πολιτικές επιλογές, σχέσεις συγγένειας και γειτονίας κτλ.). Με άλλα λόγια, η μυθολογία ενός τόπου αποτελεί ένα από τα κλειδιά ανάγνωσης της ιστορίας του. Μακεδονία - Θράκη: Αναπόφευκτα, μιλώντας κανείς για τους μύθους της Μακεδονίας, εμπλέκει και τη Θράκη, όχι μόνο γιατί τα όρια των δύο περιοχών τοποθετούνται διαφορετικά από εποχή σε εποχή, αλλά και λόγω της γειτνίασης και των πολιτισμικών συγγενειών. Μεθοδολογία: Προκειμένου να οδηγηθούμε σε ασφαλή συμπεράσματα στηριχτήκαμε: α) στις φιλολογικές πηγές, β) στα έργα των τεχνών, γ) δευτερευόντως μόνο σε άλλα αρχαιολογικά ευρήματα, δ) σε μελέτες. Η διερεύνηση του πρωταρχικού υλικού μας οδήγησε καταρχάς στην οργάνωσή του με τρόπο ώστε να φανεί: α) ποιοι μύθοι του προ-ολυμπιακού και ολυμπιακού πανθέου εκτυλίσσονται στον μακεδονικό χώρο· β) ποιοι θεοί και ήρωες και σε ποιες περιπτώσεις δρουν στην περιοχή· γ) ποιοι είναι οι τόποι δράσης τους· δ) ποιοι μύθοι είναι ιδρυτικοί, αιτιολογούν, δηλαδή, την ονομασία ενός τόπου μέσα από μιαν αφήγηση για την αιτία και τον τρόπο ίδρυσης και για τον ίδιο τον ιδρυτή· ε) αν μύθοι ή μυθικά στοιχεία είναι επείσακτα και από πού· στ) αν οι τοπικοί, ή «τοπικοί», μύθοι επηρεάζουν τη μυθολογία άλλων περιοχών μέσα από σχέσεις ανταλλαγής ή μετακίνησης πληθυσμών· ζ) ο πολιτικός σχεδιασμός της διαμόρφωσης του γενεαλογικού δέντρου του μακεδονικού βασιλικού οίκου· η) αν οι μύθοι ή συγκεκριμένοι μύθοι υιοθετούνται από την άρχουσα τάξη ή είναι κτήμα του ευρύτερου πληθυσμού. Με βάση τα ερωτήματα αυτά οργανώσαμε την παρουσίαση των δεδομένων ως εξής: Μύθοι τοπικοί Μύθοι πανελλαδικοί Μύθοι επείσακτοι, «εξαγόμενοι», σε αλληλεπίδραση Μύθοι πολιτικοί Μύθοι της Θεσσαλονίκης Από την αρχαία στη νέα μυθολογία Οι τοπικοί μύθοι (αιτιολογικοί | ιδρυτικοί και άλλοι), οι πανελλαδικοί, οι επείσακτοι και οι «εξαγόμενοι» και οι πολιτικοί μύθοι συγκροτούν τη θεολογική και ηρωική μυθολογία της Μακεδονίας.

Αρχαιολογική Έκθεση στο Σταθμό ΜΕΤΡΟ "Ευαγγελισμός"

Η συλλογή περιλαμβάνει ευρήματα από την ανασκαφή που διενεργήθηκε σε χώρο βορείως του Πάρκου Ριζάρη, κατά τη διάρκεια των εργασιών για την κατασκευή του σταθμού. Η ανασκαφή έφερε στο φως νέα στοιχεία για την ανατολική περιοχή της αρχαίας πόλης των Αθηνών. Ακόμη περιλαμβάνει κτερίσματα από τους 35 τάφους και τις τρεις μαρμάρινες σαρκοφάγους, που ανήκαν σε νεκροταφείο της ελληνιστικής-ρωμαϊκής περιόδου, αντικείμενα που σχετίζονται με τη λειτουργία κεραμικών εργαστηρίων, επίσης από τη ρωμαϊκή περίοδο, καθώς και κυλινδρικά πήλινα στελέχη αγωγού από το υδραγωγείο που άρχισε να κατασκευάζεται από στην Αθήνα την εποχή των Πεισιστρατιδών (527-510 π.Χ.)

Για προγραμματιστές

Είστε προγραμματιστής και σας φάνηκε ενδιαφέρον το μητρώο; Μπορείτε να έχετε τις συλλογές του μητρώου για επεξεργασία μέσω γνωστών πρωτοκόλλων.

Μάθετε περισσότερα...

Καλώς ήλθατε στα Μητρώα Πόρων Ανθρωπιστικών Σπουδών.

Το εργαλείο αυτό αναπτύχθηκε στο πλαίσιο του έργου DARIAH-ΑΤΤΙΚΗ Ανάπτυξη της ελληνικής ερευνητικής υποδομής για τις ανθρωπιστικές επιστήμες ΔΥΑΣ.

Μέσω αυτού ο χρήστης ερευνητής ή μελετητής των ανθρωπιστικών επιστημών και των τεχνών μπορεί να αναζητήσει πληροφορίες τόσο για φορείς (οργανισμούς ή ιδιώτες) της Ελλάδας, όσο και για τις συλλογές, φυσικές και ψηφιακές, που κατέχουν ή διαχειρίζονται.

Oι χρήστες του εργαλείου αξιοποιούν την προσφερόμενη τεχνογνωσία και τους διαθέσιμους ψηφιακούς πόρους για την αναβάθμιση της ποιότητας της έρευνάς τους ή και για εκπαιδευτικούς σκοπούς.

Οι διαχειριστές πολιτιστικών συλλογών (αρχειονόμοι, βιβιοθηκονόμοι, επιμελητές μουσείων) αξιοποιούν τη συλλογική τεχνογνωσία για την ευρύτερη δυνατή κοινωνική αξιοποίηση των ψηφιακών πόρων των ανθρωπιστικών επιστημών και της πολιτιστικής κληρονομιάς.

Το περιεχόμενο του ψηφιακού εργαλείου εμπλουτίζεται και επικαιροποιείται συνεχώς με φιλοδοξία τη διάδοση του ελληνικού αναλογικού και ψηφιακού περιεχομένου και την πρόσβαση σε επιστημονικό περιεχόμενο. Γι’ αυτό και η συμβολή των χρηστών είναι απαραίτητη.

Το έργο κατέστη εφικτό χάρη και στην πολύτιμη συνδρομή των υπευθύνων των φορέων στους οποίους απευθύνθηκε το ΔΥΑΣ, τους οποίους και ευχαριστούμε θερμά.

Για διορθώσεις, επικαιροποιήσεις στοιχείων ή και για εισαγωγή νέων οργανισμών και συλλογών παρακαλούμε να συμπληρώσετε τις αντίστοιχες φόρμες:

  • φόρμα οργανισμών
  • φόρμα συλλογών
και να τις στείλετε στο dyas@academyofathens.gr